چرا دوغ خواب‌آور است؟
دوغ يکی از فرآورد‌های مشتق از شير است که از قديم در فرهنگ ما جايگاه ويژه‌ای داشته و دامنه‌ی نفوذ آن حتی به داستان‌ها، متل‌ها و ضرب‌المثل‌های ما نيز کشيده شده است. مصرف فراوان دوغ به‌عنوان يک نوشيدنی همراه با غذا يا به‌صورت مجزا به‌خصوص در ماه‌های گرم سال سبب شده تا در سال‌های اخير، اغلب شرکت‌های توليدکننده فرآورده‌های لبنی توجه ويژه‌ای به توليد اين محصول داشته باشند و بخشی از توليدات خود را به آن اختصاص دهند.
این موضوع تنها مختص به دوغ نیست، ماست و دوغ به دلیل داشتن برخی پپتیدهای موجود در کازئین و پروتئین‌های سرم شیر (مثل تریپتوفان) دارای این ویژگی هستند.
دوغ‌هایی که روی بطری‌شان نوشته شده: گرمادیده؛ چه تفاوتی با دوغ‌های معمولی دارند؟دوغ گرمادیده، دوغی است که بعد از آماده شدن تحت فرآیند پاستوریزاسیون، دوباره پاستوریزه می‌شود تا میکرو ارگانیسم‌های مایه‌ی ماست موجود در آن کاهش یابد. کم شدن میزان میکرو ارگانیسم‌های موجود در دوغ باعث می‌شود که فرآیند ترش شدن در آن آهسته‌تر انجام شود؛ در حالی که دوغ معمولی این حرارت را نمی‌بیند
دوغ چیست؟
همانطور که می‌دانید؛ دوغ نام یک نوشیدنی لبنی است که از ترکیب آب و ماست به دست می‌آید.
جالب است بدانید؛ دوغ در گذشته یکی از فرآورده‌های جانبی کره محسوب می‌شده است و برای تهیه آن، ابتدا ماست پرچرب را با آب رقیق می‌کردند، سپس با استفاده از مشک، چربی آن جدا شده و باقی‌مانده به‌عنوان دوغ مصرف می‌شد.امروزه با تغییر در روند تولید کره به لحاظ تکنولوژی، روش تولید دوغ نیز به‌عنوان نوشیدنی تخمیری شیری تغییر یافته است.تولید صنعتی دوغ بدون گاز و دوغ گازدار در ایران سابقه‌ای بیش از چهل سال دارد و با توجه به نحوه تولید این فرآورده، می‌توان آن را به انواع زیر تقسیم کرد: دوغ، دوغ گازدار، دوغ حرارت دیده بدون گاز، دوغ حرارت دیده گازدار. در حال حاضر، استاندارد بین‌المللی این نوشیدنی به نام ایران ثبت شده و به عنوان میراث فرهنگی غذا شناخته می‌شود.
فواید دوغ
نوشیدن دوغ فواید بسیاری دارد، که عبارتند از:
• دوغ دارای ویتامین‌های B و D است از اینرو می‌تواند در تامین این ویتامین‌ها به بدن کمک نماید.
• دوغ از رشد و نمو بسیاری از باکتری‌های مضر در سیستم گوارشی انسان جلوگیری می‌نماید.
• دوغ‌های سنتی خیلی بهتر از دوغ‌های صنعتی هستند بیشتر بدلیل احتمال آلودگی‌های میکروبی در بسته‌بندی آن‌ها است. از اینرو سعی کنید دوغ‌های سنتی را بیشتر استفاده نمایید.
• دوغ به هضم غذا کمک می‌کند و التیام بخش نیز است.
• دوغ به گردش بهتر خون در بدن انسان کمک می‌کند.
• برخی از سردردها که ناشی از گرمی هوا می‌باشد، با نوشیدن دوغ التیام می‌یابد.
• نوشیدن دوغ از بوی بد دهان نیز جلوگیری می‌کند.
چگونه می‌توانیم فساد دوغ را تشخیص دهیم؟
عمده‌ترین عوامل فساد دوغ عبارتند از کپک‌ها و مخمرها. می‌توان گفت که مخمرها بهتر می‌توانند در دوغ رشد و در آن گاز ایجاد کنند و طعم آن را تغییر دهند.به هر حال، مخمرها تاثیر نامطلوبی بر مصرف کننده نمی‌گذارند، اما برخلاف آن‌ها، کپک‌ها به ندرت دوغ را آلوده می‌کنند و رشد آن‌ها با تغییر طعم دوغ و سپس تغییر رنگ آن مشخص می‌شود.
برای جلوگیری از فساد دوغ باید شرایط خاصی فراهم کرد؟
البته این مساله نباید دلیلی بر نگهداری دوغ در دمای محیط باشد. این فرآورده نیز مانند تمام مشتقات شیر و فرآورده‌های لبنی بهتر است در دمای یخچال نگهداری شود.